अल्काइल पॉलीग्लूकोसाइड्स किंवा अल्काइल पॉलीग्लुकोसाइड्स मिश्रण तयार करण्याच्या अनेक पद्धती आहेत. विविध सिंथेटिक पद्धती स्टिरीओटॅक्टिक सिंथेटिक मार्गांपासून संरक्षणात्मक गट वापरून (संयुगे अत्यंत निवडक बनवणे) ते गैर-निवडक सिंथेटिक मार्ग (ऑलिगोमर्ससह आयसोमर्स मिसळणे) पर्यंत आहेत.
औद्योगिक स्तरावर वापरण्यासाठी योग्य असलेली कोणतीही उत्पादन प्रक्रिया अनेक निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे. योग्य गुणधर्म आणि किफायतशीर प्रक्रियांसह उत्पादने तयार करणे सर्वात महत्वाचे आहे. साइड इफेक्ट्स किंवा कचरा आणि उत्सर्जन कमी करणे यासारखे इतर पैलू आहेत. वापरलेले तंत्रज्ञान लवचिक असले पाहिजे जेणेकरुन उत्पादनाची कार्यक्षमता आणि गुणवत्तेची वैशिष्ट्ये बाजाराच्या आवश्यकतांशी जुळवून घेता येतील.
अल्काइल पॉलीग्लायकोसाइड्सच्या औद्योगिक उत्पादनामध्ये, फिशर संश्लेषणावर आधारित प्रक्रिया यशस्वी झाली आहे. त्यांचा विकास सुमारे 20 वर्षांपूर्वी सुरू झाला आणि गेल्या दशकात त्याचा वेग वाढला आहे. या कालावधीतील विकासामुळे संश्लेषण पद्धत अधिक कार्यक्षम आणि शेवटी औद्योगिक अनुप्रयोगांसाठी आकर्षक बनली. ऑप्टिमायझेशन कार्य करते, विशेषत: डोडेकॅनॉल/टेट्राडेकॅनॉल सारख्या लाँग-चेन अल्कोहोलच्या वापरामध्ये
(C12-14 -OH), उत्पादनाची गुणवत्ता आणि प्रक्रिया अर्थव्यवस्था लक्षणीयरीत्या सुधारली आहे. फिशर सिंथेसिसवरील आधुनिक उत्पादन प्रकल्प हा कमी कचरा, शून्य उत्सर्जन तंत्रज्ञानाचे मूर्त स्वरूप आहे. फिशर संश्लेषणाचा आणखी एक फायदा असा आहे की उत्पादनांच्या पॉलिमरायझेशनची सरासरी डिग्री अचूकतेच्या विस्तृत श्रेणीवर नियंत्रित केली जाऊ शकते. म्हणून, संबंधित गुणधर्म, जसे की हायड्रोफिलिसिटी/पाणी-विद्राव्यता, आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी समायोजित केले जाऊ शकते. याव्यतिरिक्त, कच्च्या मालाचा आधार यापुढे निर्जल ग्लुकोजमुळे प्रभावित होत नाही.
1. अल्काइल पॉलीग्लायकोसाइड्सच्या उत्पादनासाठी कच्चा माल
1.1 फॅटी अल्कोहोल
फॅटी अल्कोहोल पेट्रोकेमिकल फीडस्टॉक्स (सिंथेटिक फॅटी अल्कोहोल) किंवा नैसर्गिक, नूतनीकरण करण्यायोग्य स्त्रोत जसे की चरबी आणि तेल (नैसर्गिक फॅटी अल्कोहोल) पासून मिळवता येते. रेणूचा हायड्रोफोबिक भाग स्थापित करण्यासाठी अल्काइल ग्लायकोसाइड्सच्या संश्लेषणामध्ये फॅटी अल्कोहोल मिश्रणाचा वापर केला जातो. नैसर्गिक फॅटी अल्कोहोल ट्रान्सएस्टरेशन आणि फॅटी आणि ग्रीस (ट्रायग्लिसराइड) वेगळे करून संबंधित फॅटी ऍसिड मिथाइल एस्टर आणि हायड्रोजनेटेड तयार करण्यासाठी प्राप्त केले गेले. आवश्यक असलेल्या फॅटी अल्कोहोल अल्काईल साखळीच्या लांबीवर अवलंबून, मुख्य घटक तेल आणि चरबी आहेत: C12-14 मालिकेसाठी नारळ किंवा पाम कर्नल तेल आणि C16-18 फॅटी अल्कोहोलसाठी टॅलो, पाम किंवा रेपसीड तेल.
1.2 कार्बोहायड्रेट स्त्रोत
अल्काइल पॉलीग्लायकोसाइड रेणूचा हायड्रोफिलिक भाग कार्बोहायड्रेटपासून प्राप्त होतो.
मॅक्रोमोलेक्युलर कार्बोहायड्रेट्स आणि मोनोमर कार्बोहायड्रेट्स स्टार्चवर आधारित आहेत
कॉर्न, गहू किंवा बटाटा आणि अल्काइल ग्लायकोसाइड्स तयार करण्यासाठी कच्चा माल म्हणून वापरला जाऊ शकतो. उदाहरणार्थ, पॉलिमर कर्बोदकांमधे स्टार्च किंवा ग्लुकोज सिरपच्या कमी ऱ्हास पातळीचा समावेश होतो, तर मोनोमर कार्बोहायड्रेट्स कोणत्याही प्रकारचे ग्लुकोज असू शकतात, जसे की निर्जल ग्लुकोज, मोनोहायड्रेट ग्लुकोज, किंवा अत्यंत खराब झालेले ग्लुकोज सिरप.
कच्च्या मालाची निवड केवळ कच्च्या मालाच्या खर्चावरच नाही तर उत्पादन खर्चावरही परिणाम करते.
सर्वसाधारणपणे, कच्च्या मालाची किंमत स्टार्च/ग्लूकोज सिरप/ग्लुकोज मोनोहायड्रेट/वॉटर-फ्री ग्लुकोजच्या ऑर्डरमध्ये वाढते तर वनस्पती उपकरणांची आवश्यकता आणि त्याच क्रमाने उत्पादन खर्च कमी होतो. (चित्र 1)